De aanleiding of de reden van alcoholgebruik verschilt nogal. Een gelegenheidsaspect of een regelmatig terugkerende situatie kan aangegrepen worden om te drinken. Voorbeelden zijn: – een feestje vieren, – drinken op het nieuwe jaar, – om je een houding te geven en verder als beloning, – of het vaak gebruikte motief: voor de gezelligheid; ten slotte is het gebruik een (dwingende) beweegreden als ontspanning of om je behaaglijk te voelen.
Alcohol werkt in op lichaam en geest. Allerlei functies, inclusief het zenuwstelsel, worden erdoor beïnvloed. Frequent gebruik creëert zelfs het branden van verlangen opnieuw te drinken.
De reactiesnelheid, vooral de nauwkeurigheid en de coördinatie daarvan, wordt geschaad. In het bijzonder wordt juiste samenwerking van verschillende spiergroepen bemoeilijkt; met name: lopen, spreken en deelname aan het verkeer.
Psychische effecten zijn: vermindering van zelfkritiek en “verkleuring” van de nuchtere werkelijkheid. Remmingen, angsten en schuldgevoelens verdwijnen min of meer, waardoor eventuele onderdrukte agressieve of seksuele neigingen versterkt worden. Bij dronkenschap heeft men vaak het gevoel originele gedachten te hebben; men beseft echter niet dat verwante ideeën en de afweging daarvan juist worden onderdrukt.
Een“beestachtige”
beeldspraak over het aantal borrels luidt:
De eerste maakt je een huichelende vos (die vleit en fleemt),
de tweede een blaffende hond (die bluft en bazelt)
en de volgende een vies zwijn (dat zwamt, zweeft en vunzige taal gebruikt).
Shakespeare vermeldde destijds over de combinatie van seks en alcohol:
“Alcohol provokes the desire, but
takes away the performance”.
Het gebruik van alcoholische drank betekent bovendien dat men een grote hoeveelheid ongunstige calorieën binnenkrijgt. De energie van één pilsje bedraagt: 450 kJ. Ter vergelijking: een matig belegde boterham staat voor ± 800 kJ. Gebruik van alcohol veroorzaakt schade aan het lichaam, zoals: vetlever (het “buikje” boven de riem; bij stoppen verdwijnt dat), levercirrose (vernietigt de werking van de lever en is ongeneeslijk), maagslijmvliesontsteking (waardoor oprispingen, maagzuur, braken en mogelijk maagbloedingen kunnen ontstaan), en ontsteking van de alvleesklier (leidt tot ernstig gewichtsverlies). Ook sterfte aan kanker komt voor enkele procenten op rekening van alcohol. Verder is er een verhoogde kans op hoge bloeddruk, hartritmestoornissen en hartspierzwakte. Om de opsomming van de gevolgen compleet te maken komen er ook nog tekenen van dementie voor (verlies van het korte geheugen).
Bij geringe schade aan het geheugen is bij stoppen herstel mogelijk; bij ernstige schade ontstaat het Wernicke-Korsakov-syndroom. Ogenschijnlijk is men kerngezond; er is echter verlies te constateren wat betreft het vasthouden van nieuwe waarnemingen.
Veelal ontstaat na eenmalig overmatig gebruik een kater met één of meer van de volgende verschijnselen: hoofdpijn, oogpijn door scherp licht, maagzuur, braakneiging, duizeligheid, en/of transpiratie. Deze gaan vanzelf over, maar vragen langere tijd.
Met het “verjagen” ervan door opnieuw te drinken, zakt men steeds dieper in het moeras.
Tegenover al deze narigheid heeft alcohol een matigende
invloed op hartinfarcten bij enkele glazen per week (Plume noemt deze limiet: “Fun & Feel Fit” ).
Dat is aanmerkelijk minder dan het maximum volgens Anstie van twee standaard glazen per
dag. (F.E. Anstie, medicus in Londen, circa 1850)
De site op internet alcoholdebaas hanteert een ruime
vuistregel als volgt:
Mannen maximaal
15 glazen per week én ten minste twee dagen per week niet drinken en bij
voorkeur niet meer dan drie standaardglazen per dag.
Vrouwen maximaal
10 glazen per week én ten minste twee dagen per week niet drinken en bij
voorkeur niet meer dan twee standaardglazen per dag.
Wellicht zijn deze limieten het best hanteerbaar, indien je alcoholgebruik op zich niet afzweert.
|
|
De laatste tien, twintig jaar is wetenschappelijk bewezen dat matig drinken gezonder is dan niet drinken. Voor de meeste mensen (notoire alcoholisten en jongeren uitgezonderd) staat nú vast dat matig gebruik hun kans op een hartaanval, op een beroerte, op suikerziekte en dementie juist verlagen. In tal van studies zijn voordelen bij bescheiden gebruik aangetoond zoals een gunstig effect op de vaatwand, minder snel klonteren van bloedplaatjes, zich beter voelen; enz. Glazen van gebruikelijke grootte bevatten ongeveer evenveel pure alcohol (8 − 12 cc); een glas bier, wijn of een borrel komen dus wat dat betreft overeen. De eigen maat van het genoeg verandert gemakkelijk in de tijd; de “FFF-limiet” en het “Anstie-maximum” en de genoemde vuistregel van alcoholdebaas zijn echter altijd constant. |
Afbraak van alcohol vindt uitsluitend plaats door onze lever en vergt 1,5 uur per glas. Koffie, hartige hap en dergelijke hebben hierop geen enkele invloed.
Verslaving kan gemakkelijk leiden tot een allesoverheersende behoefte aan alcohol en controleverlies over het gebruik. Bij stoppen zijn de onthoudingsverschijnselen mild bij ± 20 glazen verdeeld over een week, tot ernstig bij omvangrijker drankgebruik.
Het vaststellen of men afhankelijk is van drank is eenvoudig. Neem een periode helemaal geen alcohol. Wanneer men er moeite mee heeft of zich niet lekker voelt, is men op weg naar verslaving, of reeds verslaafd.
Eigen notitie van het aantal consumpties geeft duidelijkheid. Bij overschrijding van het “Anstie-maximum” is het ondernemen van actie zeker nodig. Deze kan bestaan uit de methode die beschreven is bij het onderwerp “Roken”. Eigen wilskracht versterken geeft je de voldoening van een persoonlijke overwinning.
Als na enige tijd een kater optreedt, neem je je stellig voor het nooit meer zover te laten komen. Echter, bij de volgende gelegenheid valt het plan in duigen en worden de nare gevolgen verdoezeld. Ingeslepen gedrag veranderen is niet eenvoudig. Is verleiding vermijden voor jou een optie - de blauwe knoop gedachte: geen drank (direct) beschikbaar - ? Jouw inspanning, je vastberadenheid en wilskracht te versterken om die verleiding te weerstaan wordt overigens flink beloond; het geeft een gevoel van fitheid en meer zelfrespect. Bewondering of afkeuring door vrienden doet jou niets, het zegt namelijk iets van die kameraden.
|
|
In het verkeer is alcoholvrij rijden een must! Alcohol vermindert: waarneming Het leidt tot: blikvernauwing Volgens objectieve waarnemingen belemmert het bij iedereen altijd: coördinatie van handelingen! |
Verslaafd worden gaat bijna vanzelf, afkicken van een verslaving is wellicht de zwaarste opgave voor iedereen. De gebruiker beschermen (vanzelfsprekend met zijn volledige instemming) door de bereikbaarheid van alcohol moeilijk, c.q. onmogelijk te maken is nog altijd de beste eerste aanpak. Een mogelijkheid voor afkicken van alcoholmisbruik is ook hulp vragen van je beste vriend(in). Hierbij moet echter gewaarschuwd worden voor afhankelijkheid en het op het spel zetten van die vriendschap. Zet in plaats hiervan liever zélf de stap naar professionele ondersteuning. Hulp zoeken is eerder een kracht, dan dat het beschouwd moet worden als krachteloosheid.
Is men zelf gemotiveerd voor hulp van derden, dan bestaat deze – na uitvoerig overleg met een deskundige – uit het voorschrijven van medicamenten, of een vorm van psychotherapie, eventueel in combinatie met sociale maatregelen.
Het medicijn veroorzaakt na inname, bij het toch gebruiken van alcohol onaangename sensaties. Het meest voorgeschreven middel is disulfiram, verkrijgbaar in de vorm van tabletten, injecties en geïmplanteerde capsules.
Bij psychotherapie wordt getracht de problematiek waardoor het drinken veroorzaakt wordt duidelijk te maken. De alcoholist wordt hierbij geleerd zijn probleem op andere wijze op te lossen dan met drank.
Bij gebruik van een andere therapie wordt de wilskracht versterkt en tevens bestendigd. Aanvullend wordt door consultatiebureaus voor alcoholisme hulp geboden, in het bijzonder indien de sociale omstandigheden van de alcoholist mede oorzaak zijn.
Ten slotte zijn er onderlinge hulpgroepen; de meest bekende is de A.A. (Anonieme Alcoholisten); de deelnemers bespreken regelmatig de problematiek van het drinken en verlenen daarmee elkaar steun en inzicht.
Voor huisgenoten, en die lijden er meer onder dan de verslaafde zelf, bestaan lotgenotengroepen. Adviezen zijn o.a. – Bescherm de alcoholist niet langer, – zeg wat je doet en doe wat je zegt. Dat laatste kan de (zieke) alcoholist al lang niet meer.
Bij ernstige verslaving (die is moeilijk zelf te erkennen; een vuistregel is meer dan twee consumpties per dag!) is professionele begeleiding dringend aan te bevelen. Hulp is nodig voor het maken van een keuze uit medicamenten en therapieën, die ....
óf het onbehagen..... óf de wil versterken.
Als eerste aanspreekpunt buiten de eigen kring kan men in de directe omgeving terecht bij de huisarts, het Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs, of de vereniging A.A.
Rake citaten:
Wie zijn leven door onmatig drinken verkort, drinkt zowel meer als minder. (Zipoli)
Een benevelde ziet de werkelijkheid gekleurd. (Plume)
Er verdrinken meer mensen in een klein glaasje dan in de grote oceaan. (Jean Paul)
Literatuur: SISO-nummer 614.72 (Bibliotheek rubricering)
* Feiten over alcohol – Bureau Alcohol Voorlichtingsplan,
Rijswijk.
(1 ex gratis
verkrijgbaar, tel 070-340 74 04)
* Wat doet drank met u – NIGZ 1999. (gratis via Alcohol Infolijn, tel 0900-500 20 21)
Informatie: NIGZ – Woerden; Internet: <
www.alcoholvoorlichting.nl>
Alcohol de baas:
<www.alcoholdebaas.nl>
Jongste revisiedatum 29-03-2019